• Uvod • Vrste obolenja • Dijagnoza • Diferencijalna dijagnoza • Prognoza
Uvod
Najčešća upale unutrašnjeg uha su otogenog ili timpanogenog porijekla i nadovezuju se na akutne ili hronične gnojne upale srednjeg uha. Ovo obolenje je opasno iz dva razloga: ugrožava labirint i često ga uništava i vrlo lako infekcija iz unutrašnjeg uha prelazi u endokranijum, što dovodi do endokranijalnih otogenih komplikacija.
Vrste obolenja
Zavisno od vrste patološkog procesa i od proširenosti patološkog procesa sva upalna obolenja unutrašnjeg uha dijele se na:
- Labyrintitis serosa
Kod ovog obolenja radi se o seroznoj upali unutrašnjeg uha, koje je najčešće nastala kao posljedica gnojnog upalnog procesa iz susedstva.
- Labyrintitis purulenta
Nastaje kod akutne gnojne upale srednjeg uha ili, pak, kod egzacerbaoije hronične gnojne upale srednjeg uha. Gnojna infekcija iz srednjeg uha prelazi najčešće preko ovalnog ili okruglog prozora u labirint.
- Labyrintitis necroticans
Kod izvjesnih formi akutnog procesa, kao, npr. kod šarlaha, a naročito kod holesteatoma, dolazi do ograničenih procesa na koštanoj kapsuli labirinta i do stvaranja fistula. Najčešća mjesta lokalizacije su lateralni polukružni kanal, rijeđe kohlea, a još rijeđe vertikalni kanal.
- Labyrintitis diffusa
Nastaje kad je proces proširen na čitav labirint. Kada je proces djelimično proširen na labirint onda je to inkompletni difuzni labirintit.
Dijagnoza
Anamneza
Važni anamnestički ipodaci kod cirkumskriptnog labirintita su vrtoglavice koje se javljaju povremeno i koje su prolaznog karaktera. Uz ovo najčešći anamnestički podatak je i dugotrajno curenje iz uha sa oslabljenim sluhom.
Kod difuznog labirintita javljaju se šumovi u uhu, sluh se naglo pogoršava. Dolazi do pojave labirintarne nagluhosti ili totalne gluhoće Bolesnici se žale na vrtoglavice sa gubitkom ravnoteže nestabilnošću pri hodu, povraćanjem, znojenjem, itd.
Klinička slika
Otoskopski se vidi akutni gnojni ili hronični otitis. Zavisno od vrste obolenja biće poremećeno i opšte stanje bolesnika. Npr. kod gnojnih difuznih labirintita imaćemo znake infekcije, a vrlo brzo i pojavu endokranijalnih komplikacija u smislu gnojnog meningita. Kod nekrotičnih labirintita poremećaji opšteg stanja organizma su još jače izraženi, dok kod seroznog labirintita preovlađuju znaci lokalnog obolenja uha.
Funkcionalno ispitivanje
Ispitivanje sluha pokazuje vrlo brzi prelaz od konduktivne nagluhosti (Otitis media) ka perceptivnoj nagluhosti.
Ispitivanjem sluha kod bolesnika koji je slabije čuo samo niske tonove primećuje se nagli gubitak sluha i za visoke tonove. Weber koji je lateralizovao, prije nego što je bio zahvaćen labirint, na bolesnu stranu, počinje da lateralizuje na zdravu stranu. Rine, koji je bio negativan, postaje skraćeno pozitivan, a Švabah se sve više skraćuje.
Audiometrijsko ispitivanje pokazuje sve veće smanjenje koštane rezerve sa sve većim padom u visokim tonovima. Na kraju, konduktivna nagluhost, koja je prešla u perceptivnu, može vrlo brzo da se završi totalnom gluhoćom.
Ovi funkcionalni znaci se vide kod oblika gdje je zahvaćena kohlea.
Ispitivanjem spontanih znakova poremećaja vestibularnog aparata konstatuje se kod cirkumskriptnih labirintita sa fistulom spontani nistagmus na strani bolesnog labirinta, jer je labirint podražen. Simptom fistule je pozitivan. Pri kompresiji vazduha javlja se nistagmus ka bolesnoj strani, a kod aspiracije ka zdravoj strani.
Kod difuznog labirintitisa u samom početku procesa javlja se spontani nistagmus ka bolesnoj strani uslijed iritacije unutrašnjeg uha. Kasnije, u toku bolesti javlja se nistagmus ka zdravoj strani, jer je došlo do destrukcije labirinta.
Ispitivanjem provociranih znakova konstatuje se povećanje nadražljivosti (kod cirkumskriptnih labirintita ili u početku difuznih) u samom početku, a kasnije dolazi do hiporefleksije ili do potpune arefleksije vestibularnog aparata.
Ove funkcionalne znake poremećaja vestibularnog aparata imamo kod difuznih labirintita ili cirkumskriptnih, gdje je zahvaćen vestibularni dio.
Dijagnoza se postavlja isključivo u ORL klinikama ili ORL odjeljenjima.
Minimum za dijagnozu
- anamneza,
- lokalni otorinolaringološki pregled,
- ispitivanje sluha (zvučnim viljuškama i audrometrijski), i
- ispitivanje vestibularnog aparata, uključujući i elektronistagmografiju.
Diferencijalna dijagnoza
Dolazi u obzir, između ostalog naročito proces i u malom mozgu, pa je neophodno pored ovih pregleda izvršiti neurološki pregled, internistički pregled, snimak piramida po Stenversu i mastoida po Šileru.
Prognoza
Ako se obolenje ne liječi, zavisno od vrste obolenja, ono može da se završi potpunom destrukcijom labirinta i endokranijalnom komplikacijom. Neliječena endokranijalna komplikacija fatalno će se završiti po bolesnika.
Ako se obolenje liječi (zavisno od vrste i proširenosti obolenja, hirurški ili konzervativno) bolest može da se završi destrukcijom labirinta, manjim i većim oštećenjima labirinta, ili vraćanjem funkcije labirinta na normalu. Kod destrukcije labirinta dolazi do totalne gluhoće sa te strane, a kod oštećenja sluha dolazi do slabije ili jače perceptivne nagluhosti.
Ukoliko je došlo do endokranijalne komplikacije (npr. kod difuznih gnojnih ili nekrotičnih labirintita) hirurško liječenje najčešće dovodi do izliječenja bolesnika, ali je sluh uništen, a moguće su eventualno i neurološke sekvele.
