• Uvod • Vrste obolenja • Dijagnoza • Prognoza
Uvod
Komplikacije hroničnih gnojnih upala srednjeg uha djele se na:
- endokranijalne i
- ekstrakranijalne
Ove komlikacije nastaju širenjem procesa per continuitatem (osteitični proces, holesteatom, specifični gnojni otitisi), preformiranim putevima, preko unutrašnjeg uha i rijetko hematogeno.
Vrsta obolenja
1. Endokranijalne komplikacije
a) Abscessus extraduralis (pachimeningitis externa)
Ekstraduralni apscesi su nakupine gnoja između dure i kosti lobanje. Na duri u okolini apscesa vidi se cirkumskriptni ograničeni meningitis, koji bar za izvjesno vrijeme zadržava širenje infekcije.
Klinički, pored simptoma hroničnog gnojnog otita, bolesnik se žali na glavobolju koja je prilično uporna i donekle lokalizovana. Često dolazi i do povišene temperature. Ova simptomatologija može da zavede i da se posumnja na običnu egzacerbaciju hroničnog upalnog procesa u uhu.
b) Abscessus subduralis (pachimeningitis interna)
Na unutrašnjoj strani dure dolazi do nakupljanja gnoja, a oko toga mjesta su tvrda i meka moždanica slijepljene. Simptomi ovog obolenja nisu karakteristični, ali kod većih apscesa može biti znakova endokranijalnog pritiska i žarišnih simptoma.
c) Meningitis otogenes
Otogeni meningitisi su najčešće difuzni gnojni, rijeđe serozni, a mogu biti i cirkumskriptni.
Difuzni gnojni leptomeningitis se karakteriše svim meningealnim znacima, pozitivnim nalazom u likvoru i hroničnim gnojnim upalama srednjeg uha. Kod seroznih meningitisa u likvoru, koji je samo zamućen, nalaze se limfociti u manjem broju.
Cirkumskriptni meningitis ne daje karakteristične simptome i manifestuje se upornom glavoboljom i lako povišenom temperaturom.
d) Abscessus cerebri otogenes
Po pravilu, lokalizacija ovih apscesa je u temporalnom režnju. Bolest prolazi kroz četiri faze: početna, latentna, manifestna i terminalna. U manifestnoj fazi bolesti nalaze se izraženi znaci obolenja i to simptomi infekcije, simptomi povećanog endokranijalnog pritiska, žarišni simptomi, koji u određenim lokalizacijama nedostaju, i znaci hronične upale srednjeg uha.
e) Abscessus cerebeli otogenes
Ovo je rijeđa, ali opasnija lokalizacija, koja ima sličan klinički tok, samo su žarišni simptomi u ovom slučaju u malom mozgu.
f) Trombophlebitis sinus sygmoideus
Upalni proces izaziva najprije periflebitis koji nema karakterističnih simptoma kao i ekstraduralni apsces. Kad proces pređe na zid i na endotel sinusa dolazi do njegove tromboze. U ovom slučaju se razvijaju simptomi otogene sepse. Često su prisutni i simptomi difuznog gnojnog meningitisa.
2. Ekstrakranijalne komplikacije
Od ekstrakranijalnih komplikacija najčešće su labirintitisi, petrozitisi, periferne pareze i paralize facijalisa.
Dijagnoza
Anamneza
Karakteristični anamnestički podaci su: dugotrajno curenje uha sa oslabljenim sluhom, glavobolja, vrtoglavica, povišena temperatura, povraćanje, fotofobija, ukočeni vrat, itd.
Klinička slika
Otoskepski nalaze se znaci hroničnog gnojnog otita sa osteitičnim procesom ili holesteatomom.
Zavisno od vrste endokranijalne komplikacije imaćemo i kliničku sliku.
Laboratorijska ispitivanja
Nalaz u likvoru može da otkrije gnojni ili serozni meningitis i da postavi vjerovatnu sumnju na apsces mozga.
Rtg ispitivanje
Za lokalizaciju apscesa mozga služimo se arteriografijom, pneumoencefalografijom, elktroencefalografijom, CT i MRI glave.
Za lokalizaciju apscesa velikog mozga radi se arteriografija arterije carotis interne, a za lokalizaciju apscesa malog mozga arteriografija arterije vertebralis.
Dijagnoza se postavlja na otorinolaringološkoim klinikama i ORL odjeljnjima gdje postoje mogućnosti saradnje između otorinolaringologa, neurologa, oftalmologa, neurohirurga i gdje postoje mogućnosti za arteriografiju, pneumoencefalografiju i elektroencefalografiju.
Prognoza
Prognoza ovih obolenja, ukoliko se ne liječe, je infaustna. Bolesnici će sigurno egzitirati.
Obolenja se liječe isključivo hirurškim putem uz saradnju otorinolaringologa i neurohirurga.
Ukoliko dođe do izliječenja i ne bude nikakvih sekvela, stanje se može uzeti kao definitivno. Jedino postoji ozbiljno oštećenje sluha ili totalna gluhoća sa bolesne ili operisane strane.
