Vaš Doktor

ANTRAKOSILIKOZA (Pneumokonioza kopača uglja, crna pluća)

• Uvod • Simptomi i dijagnoza • Prevencija i liječenje

Uvod
Crna pluća (pneumokonioza kopača ugljena) označavaju plućnu bolest prouzročenu naslagama ugljene prašine u plućima.

Crna pluća nastaju zbog udisanja ugljene prašine duže vremena. Kod jednostavnih crnih pluća, ugljena se prašina nakuplja oko malih disajnih puteva (bronhiola). Iako je ugljena prašina relativno inertna i ne uzrokuje jaču reakciju, rasprostire se po plućima i na rtg prikazuje u obliku sitnih mrlja.

Ugljena prašina ne blokira disajne puteve. Ipak, svake godine 1-2% ljudi sa jednostavnim crnim plućima dobiva teži oblik bolesti, što se naziva progresivna masivna fibroza u kojoj velika područja pluća (promjera najmanje 1 cm) postaju ožiljkasto promijenjena. Progresivna masivna fibroza može se pogoršati čak i kod osobe koja nije izložena ugljenoj prašini. Ožiljkavanje može uništiti plućno tkivo i krvne žile u plućima.

Kod Caplanova sindroma, rijetke bolesti koja može nastati u rudara oboljelih od reumatoidnog artritisa, u plućima brzo nastaju veliki okrugli čvorići vezivnog tkiva. Takvi čvoriči mogu nastati i u ljudi koji su u velikoj mjeri izloženi ugljenoj prašini, čak i kad nemaju crna pluća.

Simptomi i dijagnoza
Jednostavna crna pluća obično ne uzrokuju simptome. Međutim, mnogi ljudi sa tom bolešću kašlju i lako dobiju zaduhu, jer imaju i emfizem (zbog pušenja cigareta) ili bronhitis (zbog pušenja cigareta ili zbog izloženosti drugim industrijskim onečišćivačima). S druge strane, teži stadiji progresivne masivne fibroze uzrokuju kašalj i često zaduhu koja dovodi do invalidnosti.

Liječnik postavlja dijagnozu nakon što utvrdi karakteristične mrlje na rtg-u grudnog koša osobe koja je duže vrijeme bila izložena ugIjenoj prašini. Obično je to osoba koja je barem 10 godina radila u rudniku ispod zemlje.

Prevencija i liječenje
Crna pluća se mogu spriječiti odgovarajućim suzbijanjem ugljene prašine na radnom mjestu. Kopači ugljena trebaju svakih 4-5 godina napraviti rtg pluća tako da se bolest može otkriti u ranom stadiju. Ako se bolest otkrije, da bi se spriječila progresivna masivna fibroza, radnika treba premjestiti u područje u kojem je razina ugljene prašine niska.

Sprječavanje je ključno, jer se crna pluća ne mogu izliječiti. Osobi koja ne može slobodno disati mogu koristiti lijekovi koji se koriste kod HOPB-a kao što su lijekovi s pomoću kojih se disajni putevi drže otvorenima.

 

Select Language

Pretraga

Trenutno aktivnih Gostiju: 61 
Home Medicina rada ANTRAKOSILIKOZA (Pneumokonioza kopača uglja, crna pluća)